‘ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆ’ – ‘ಆಟಿದ ಮರ್ದ್’
ಬರೆತ್ತಿನಾರ್: • ಕೆ.ಎಲ್.ಕುಂಡಂತಾಯ
“ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆಗ್ ಆಳ್ ಕಡಪುಡುದು ಪಿನ್ಲ . ಸೋಣ ಸಂಕ್ರಾಂದಿಗ್ ಅಪ್ಪೆನ್ ಕಡಪುಡ್ದು ಕೊರ್ಲ . ಬೊಂತೆಲ್ದ ಅಮಾಸೆಗ್ ಆಜಿ ದಿನತ ಬಲಿ , ಮೂಜಿ ದಿನತ ಪೊಲಿ , ದೀಪೊಲಿದ ಪರ್ಬೊಗು ಈ ಬತ್ತ್ ದ್ ನಿನ್ನ ರಾಜ್ಯ ಬುಲೆ ಸಲೆ , ಬದ್ ಕ್ ಬಾಗ್ಯೊಲೆನ್ ತೂದು ಪೋಲಂದೆರ್ ” ಇಂಚ ಬಲೀಂದ್ರಗ್ ನಾಲ್ ಕೈತ ನಾರಾಯಣ ದೇವೆರ್ ಅಬಯೊ ಕೊರ್ದು ಪಾತಾಲೊಗು ಕಡಪುಡುವೆರ್.
ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಬಲೀಂದ್ರನ ಆಳ್ ಬರ್ಪೆ ; ದಾಯೆ ಬರ್ಪೆ ? ಒಂತೆ ಆಲೋಚನೆ ಮಲ್ತ್ಂಡ….. ಬೊಂತೆಲ್ದ ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಬಲೀಂದ್ರೆ ಬನ್ನಗ ಬುಲೆಬಾಗ್ಯ ದಿಂಜಿದುಪ್ಪೊಡು ,ಬುಲೆಬಾಗ್ಯ ಒದಗೊಡ್ಡ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನ್ ದುಪ್ಪೊಡು.ಅಂಚಾಂಡ ಮಾತ್ರ ಬಲೀಂದ್ರೆ ಬನ್ನಗ ರಾಜ್ಯೊಡು ಒರ್ಮೆಲಾ ಪೊಲಿ ಪೊಲಿಕೆಡ್ ಇತ್ತ್ಂಡ ಮಾತ್ರ ಬಲಿ ಗೆತೊಂದು ಪೊಲಿ ಕೊರೊಲಿ. ಈ ತೆಕ್ಕ್ ಅಟ್ಟಣೆ ಆದಾಪಿನ ಪೊರ್ತು ಆಟಿದ ತಿಂಗೊಲು.ಅದಗ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನ್ ದಾಪುಂಡು. ಬೆನ್ನಿದ ಪಾಡೆಂಚ , ಎಂಚ ಬುಲೆ ಬರು ಪನ್ಪಿನೆ ತೂಯರೆ ಬಲೀಂದ್ರನ ಆಳ್ ಬರ್ಪೆ , ಆ ದಿನನೆ ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆ .
‘ಬಗ್ಗ್ ದ್ ಬೆನೊಡು , ಕುಳ್ಳುತು ತಿನೊಡು’
ಈ ಪಾತೆರದ ಲೆಕ್ಕ ಬೆನ್ನಿದಾಯೆ ಬೆನಲಾತ್ ಬೆಂದ್ ದ್ ಕುಲೊಂದುಪ್ಪುನ ದಿನಲಾ ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲು. ಅದಗ ಆಟಿದ ಮಲಕ: ಅಂಚ ಪಂಡ ಬರಸ್ ಡ್ ಬರ್ಸ ಬರೊಂದುಪ್ಪುಂಡು.”ಒರ್ಲ ಜಡ್ಡ್ ಇತ್ತಿನಾಯೆ ಪಿದಯಿ ಪೋವಯೆ” ಪನ್ಪಿನ ಗಾದೆನೇ ಉಂಡು .
ಆಟಿದ ರಾತ್ರಿಲೆಗ್ ‘ಆಟಿದ ಕತ್ತಲೆ್ ‘ ಪಂಡ್ ದೆ ಪನ್ಪ . ಇಂಚ ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೂಮಿಡ್ ತಂಪು ಕೊಲ್ತುದುಪ್ಪುನ ಏಲ್ಯ ಆಟಿ .
ಆಟಿಡ್ ಬೂಮಿ ತಂಪುಕೊಲ್ತುದು ಉಪ್ಪುನ ಪೊರ್ತುಡು ಸೀಕ್ ಸಂಕಡೊಲು ಅಂಬರ್ಕೆ.ಅಯಿಕ್ ಪಾಲೆದ ಕೆತ್ತೆದ ಮರ್ದ್ ಪರ್ಪಿನವು ಒಂಜಿ ‘ಕಟ್ಟ್’ ಅತ್ತಡ ‘ವಾಡಿಕೆ’ ಆದ್ ಕರಿಪುಲೆಕ್ಕ ನಮ ಕರಿಪುವ.ಅಂಚೆನೆ ಕಂಡೊಡು ಬುಲೆಕ್ ಲಾ ಪುರಿ ಬೂರ್ನ ಪೊರ್ತುಲಾ ಆಟಿ ತಿಂಗೊಲು , ಅಯಿಕ್ ‘ಕಾಯೆರ್’ ಮರತ ಗೆಲ್ಲ್ ಕಡ್ತ್ ಕಂಡೊಗು ಪಾಡುನ ಕ್ರಮ ಅನಾದಿಡ್ದ್ ನಡತ್ ದ್ ಬತ್ತಿನವು . ಎಣೆಲ್ ಬೆನ್ನಿದ ರಚ್ಚಣೆ , ನಂಕ್ ಸೀಕ್ ಸಂಕಡ ಬರಂದಿಲೆಕ್ಕ ತಡೆಪುನ ಕಾರ್ಯ ಒಂಜಿ ಪರ್ಬದ ಲೆಕ್ಕ ನಮ ಕರಿಪುವ .
ಆಟಿದ ಮರ್ದ್ ಪರ್ಪಿನವು ನರಮಾನಿ ಬೊಕ್ಕ ಬೂಮಿ,ಆಕಾಸ,ಗಾಲಿ,ತೂ ,ಪರಪ್ಪುನ ಸುದೆ , ನೀರ್ದಪಲ್ಲ ,ಕಿರೆ , ಗುಡ್ಡೆ , ಮರಮಟ್ಟ್ ,ಕಾಡ್, ಬೂಮಿ ನಿಲ್ಕೆ ದಿಂಜಿದುಪ್ಪುನ ಪಚ್ಚೆ ಪಂತಿ ನೆತ್ತ ಒಂಜಿ ಸಂಬಂಧ ಕಡ್ಪರೆ ಆವಂದಿನವು. ಅಂಚಾದೆ ನಮ ಬದ್ ಕ್ ಕಟ್ ದಿನೆ ಬೂಮಿನ್ ನಂಬುದು . ಬೂಮಿಗ್ ದರ್ಪುನ ಮಾತಲ ನಂಕ್ ಲಾ ದಕ್ಕುಂಡು .ಅಯಿಕೆ ಮರ್ದ್ ಪರ್ಪಿನಿ .
ಆಟಿದ ಮರ್ದ್ : ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಪುಲ್ಯಕೆಲೊಡು ಪಾಲೆದ ಮರತ ಕೆತ್ತೆನ್ ಕಲ್ಲ್ ಡ್ ಗುದ್ದುದು ಗೆತ್ತ್ ದ್ ಕೊಂಡ್ರೊಡು (ಕತ್ತಿ ಗಳಸರೆ ಇಜ್ಜಿ ).ಈ ಮರ ಮರ್ದ್ ದ ಮರ . ನೆಟ್ಟ್ ಮಾಮೂಲು ಪೊರ್ತುಡುಲಾ ಮರ್ದ್ ದ ಗುನೊಕುಲು ಉಲ್ಲ , ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಮುನ್ನೂತ್ತ ಅಜಿಪ ಬಗೆತ ಮರ್ದ್ ದ ಗುಣೊಕುಲು ಉಂಡಾಪಗೆ. ಏಳೆಲಗ, ಸಪ್ತಪರ್ಣ , ಎವರ್ ಗ್ರೀನ್ ಟ್ರೀ ಇಂಚ ಮರನ್ ಗುರ್ತ ಪತ್ತುವೆರ್ , ಮರಮಟ್ಟ್ ,ಪುದೆಲ್ ,ಬೂರುದ ಶಾಸ್ತ್ರೊನು ಕಲ್ತಿನಕುಲು ಪಾಲೆದ ಮರನ್ ‘ಅಲ್ ಸ್ಟೋನಿಯಾ ಸ್ಕಾಲರೀಸ್’ ಪಂಡ್ದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಅಮಾಸೆದ ದುಂಬಿನಾನಿ ಬಯ್ಯಗ್ ಪಾಲೆದ ಮರತ ಮುದೆಲ್ ಗ್ ಪೋದು ‘ಎಲ್ಲೆ ಪುಲ್ಯಕೆಲ್ ಡ್ ಬರ್ಪೆ ಮರ್ದ್ ಕೊರೊಡು’ ಪಂಡ್ ದ್ ಕೇನ್ದ್ ಬರ್ಪಿನವು ದುಂಬುದ ಕ್ರಮ. ಇತ್ತೆ ನೆನೆಪು ಉಂಡಾ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಿ ,ಆಂಡ ಅಂಚ ಇತ್ತ್ಂಡ್ಗೆ. ಮನದಾನಿ ಪುಲ್ಯಕೆಲ್ಡ್ ಬತ್ತಲೆ ಮರದ ಬರಿಕ್ ಮೌನೊಡು ಪೋದ್ ಕಲ್ಲ್ ಡ್ ಗುದ್ದುದು ಕೆತ್ತೆ ಲಕ್ಕಾದ್ ಪತೊಂದು ಬರ್ಪಿನ ಕ್ರಮಲಾ ಇತ್ತ್ಂಡ್ ಗೆ ( ಇತೆ ಈ ಕ್ರಮ ಉಂಡಾ ? ) . ಕನತ್ತಿನ ಕೆತ್ತನ್ ಅರೆಪುನ ಕಲ್ಲ್ ಡ್ ಪಾಡ್ದ್ ಅರೆತ್ ದ್ ರಸದೆತ್ತ್ ದ್ ಆ ರಸೊಕು ಬೊಲ್ಲುಲ್ಲಿ , ಎಡ್ಡೆ ಮುಣ್ಚಿ , ಓಮ ಪಾಡ್ದ್ ಬೊರ್ಗಲ್ಲ್ ದ ಒಗ್ಗರ್ನೆ ಕೊರ್ದು ಮರ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪೊಡು .ಈ ಮರ್ದ್ ನಿ ಬಜಿಬಂಜಿಗ್ ಪರೊಡು .ಕಯಿಪೆ ಮರ್ದ್ ಜೀವೊಗು ಗರ್ಮಿಲಾ ಅಂದ್ . ಅಯಿಕ್ ‘ಮೆತ್ತೆದ ಗಂಜಿ’ ಉನ್ಪಿನಿ .
ಕೆತ್ತೆಗ್ ಎಡ್ಡೆ ಮುಣ್ಚಿ , ಓಮ, ಬೆರಕಾದ್ ಅಲೆಟ್ ಅರೆತ್ ದ್ ಅಯಿಕ್ ಬೊರ್ಗಲ್ಲ್ ದ ಒಗ್ಗರ್ನೆ ಕೊರ್ದು ಪರ್ಪಿನ ಕ್ರಮಲಾ ಉಂಡು .ಇಂದೆನೆ ಒಂತೆ ದಪ್ಪೊಗು ಅರೆತ್ ದ್ ಗುಲಿಗೆದ ಲೆಕ್ಕ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಲಾ ಗೆತೊನನ ಉಂಡು.ಈತೆ ಅತ್ತಾಂದೆ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಊರುಡು ಬೇತೆಬೇತೆ ಕ್ರಮೊಟು ಪಾಲೆದ ಕೆತ್ತೆದ ಮರ್ದ್ ಪರ್ಪಿನ ಕ್ರಮ ಉಂಡು .ಆಂಡ ಪಾಲೆದ ಮರತ ಕೆತ್ತೆ ಬೋಡೆ. ಬಂಜಿದ ಸೀಕುಲು, ಅಜೀರ್ಣ , ಬಂಜಿದ ಕ್ರಿಮಿತ ದೋಸೊಲೆಗ್ ಪಾಲೆದ ಕೆತ್ತೆದ ಮರ್ದ್ ಊರ ಮರ್ದ್. ಇಂಚಿಪ ಒಂಜಿ ಪೊಸ ಕ್ರಮ ಸುರು ಆತ್ಂಡ್ , ಅವು ಓಲ್ಲ ಒಂಜಿ ದಿಕ್ಕ್ ಡ್ ಒಂಜಾತ್ ಮರ್ದ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ಪುನು , ಪ್ರತಿ ಇಲ್ಲಗ್ ಲಾ ಪಟ್ಟುನು .’ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆ – ಪಾಲೆದ ಕೆತ್ತೆದ ಮರ್ದ್’ ಈತೆತ್ತ ಮಾತ್ರ ಗೇನ. ಅತ್ತಾಂದೆ ಮರ್ದ್ ಎಂಚ ಮಲ್ಪುನು , ಆ ಮರ ಒವು ಈ ಇಸಯ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಿ .
ಮರ್ದ್ ಪರ್ಪಿನವು ಮಾತ್ರ ಗೊತ್ತು . ಪೇಟೆಡ್ ಇಲ್ಲ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಕುಲ್ಲಿನಾಕಲೆಗ್ ಈ ಕ್ರಮೊಟು ಪಟಿನೆನೆ ಗೆತೊನೊಡಾಯಿನ ಅಗತ್ಯ ಉಂಡು . ಆಂಡ ಹಳ್ಳಿಡ್ ನಮನೇ ಮರ್ದ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಪರೊಡು .ನಮ ಜೋಕುಲೆಗ್ ಪಾಲೆದ ಮರತ ಗುರ್ತ ಮಲ್ಪಾವೊಡು . ಅಂಚಾಂಡ ಮಾತ್ರ “ಆಟಿದ ಮರ್ದ್”ದ ಒಂಜಿ ಪ್ರಾಕ್ ದ ನೆಂಪು ಜೀವ ರಚ್ಚಣೆದ ಮರ್ದ್ ಆದ್ ಒರಿಯು. ದುಂಬುಗು ಒಂಜಿ ದಿನಬರು ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆದ ಪೊರ್ತುಡು ಮರ್ದ್ ದ ಅಂಗಡಿಲೆಡ್ ರೆಡಿಮೇಡ್ ಮರ್ದ್ ತಿಕ್ಕುನ ಪಾಡ್. ಪಾಲೆದ ಮರನ್ ನಡ್ದ್ ತಾಂಕುನ ಕ್ರಮ ಇಜ್ಜಿ .ಅವ್ವಾದೆ ಬುಲೆವುಂಡು .ಉಂದು ಪೇರ್ದ ಮರ ಪಂಡ್ ದೆ ಅಯಿತ ಗುರ್ತ .ಪ್ರತಿ ಕಟಿ ಇಲ್ಲದ ಬರಿಟ್ ಲಾ ಪಾಲೆದ ಮರ ಪ್ರಾಕ್ ಡ್ ಇಲ್ಲಗ್ ಒಂಜಿ ಲಕ್ಷಣ ಆದ್ – ರಚ್ಚಣೆ ಆದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್ .ಈ ಮರಟ್ ಪ್ರೇತೊಲು , ದುಷ್ಟ ಸಕ್ತಿಲು ನೆಲೆ ಆದುಪ್ಪುವ ಪನ್ಪಿನ ನಂಬಿಕೆಲಾ ಉಂಡು . ಈ ಮರತ ಮೋಪುಲು ಹಗುರ ,ಅಂಚಾದ್ ಪಾಪೆಲೆನ್ ಮಲ್ಪರೆ , ತತ್ಕಾಲದ ಗೊಂಬೆಲೆನ್ ಮಲ್ಪರೆ , ದೇವಲ್ಯೊದ ರಥದ ಪ್ರತಿವರ್ಸ ಕಟ್ಟುನ ಬಾಗೊಗು ಪಲಾಯಿಆದ್ ಗಳಸುವೆರ್.
ಪಾಲೆದ ಮರದ ನದ್ರ್ ಪಿನೊಡು ,ಆಟಿದ ಅಮಾಸೆದಾನಿ ಮರ್ದ್ ಪರೊಡು .ಮದಪಂದೆ ಮರ್ದ್ ಪರ್ಕ.
